Karta wzorów fizyka. Wszystkie wzory z fizyki
Wzory klasa 7 i 8 oraz 1, 2 i 3 gimnazjum
Zestawienie wzorów z fizyki, praw i zasad obowiązujących w treściach nauczania fizyki w klasie 7 i 8 szkoły podstawowej
Poniższa karta wzorów zawiera postać wzoru, krótki opis zastosowania wzoru fizycznego, opis symboli występujących we wzorze oraz jednostkę fizyczną podanej wielkości.
Pełniejszy opis znajdziesz tu wzory klasa 7 i 1,2 klasa gimnazjum oraz tu wzory klasa 8 i 3 gimnazjum
Karta wzorów
Przejdź do wybranych wzorów na skróty:
- Wzory z działu wykonujemy pomiary (klasa 7 szkoły podstawowej i klasa 1 gimnazjum)
- Wzory z kinematyki (ruch jednostajny prostoliniowy, ruch jednostajnie zmienny) (klasa 7 szkoły podstawowej i klasa 1 gimnazjum)
- Wzory z dynamiki oraz siły w przyrodzie
- Wzory praca, moc, energia
- Wzory na przemiany energii w zjawiskach cieplnych
- Wzory z działu drgania i fale
- Wzory z działu elektryczność statyczna (elektrostatyka) i prąd elektryczny
- Wzory z działu pole magnetyczne
- Wzory z działu optyka
Wszystkie wzory z działu wykonujemy pomiary
Wzór na przyrost długości
![wzór przyrost długości](./../g_fpodstawowa/wz-karta-przysrost-dlugosci.png)
Wzór pozwala obliczyć dowolny przyrost długości. Jeżeli obliczony wynik ze wzoru jest mniejszy od zera, to oznacza, że ciało się skurczyło
Δl- przyrost długości
l2- długość końcowa
l1- długość początkowa
1m
metr
Wzór na długość średnią z dwóch pomiarów
![Wzór na długość średnią z dwóch pomiarów](./../g_fpodstawowa/wz-karta-dlugosc-srednia-2.png)
Wzór pozwala obliczyć średnią długość z dwóch pomiarów
lsr- średnia długość
l1- długość pomiaru pierwszego
l2- długość pomiaru drugiego
1m
metr
Wzór na długość średnią z trzech pomiarów
![Wzór na długość średnią z dwóch pomiarów](./../g_fpodstawowa/wz-karta-dlugosc-srednia-3.png)
Wzór pozwala obliczyć średnią długość z trzech pomiarów
lsr- średnia długość
l1- długość pomiaru pierwszego
l2- długość pomiaru drugiego
l3- długość pomiaru trzeciego
1m
metr
Wzór na długość średnią z n pomiarów
![Wzór na długość średnią z n pomiarów](./../g_fpodstawowa/wz-karta-dlugosc-srednia-n.png)
Wzór pozwala obliczyć średnią długość z n pomiarów
lsr- średnia długość
l1- długość pomiaru pierwszego
l2- długość pomiaru drugiego
ln- długość pomiaru n-tego
1m
metr
Wzór na przedział czasu
![Wzór na przedział czasu](./../g_fpodstawowa/wz-karta-5.png)
Wzór pozwala obliczyć przedział czasu, czyli upływ czasu na przykład od rozpoczęcia ruchu do zakończenia ruchu
Δt- przedział czasu
to- czas początkowy
tk- czas końcowy
1s
sekunda
Wzór na przyrost temperatury w skali Celsjusza
![Wzór na przyrost temperatury w skali Celsjusza](./../g_fpodstawowa/wz-karta-6.png)
Wzór pozwala obliczyć zmianę temperatury. Jeżeli wynik z obliczeń ma wartość ujemną, to oznacza, że temperatura w danym zjawisku malała
Δt- przedział temperatury
to- temperatura początkowa
tk- temperatura końcowa
1o C
stopień Celsjusza
Wzór na przyrost temperatury w skali bezwzględnej (skala Kelvina)
![Wzór na przyrost temperatury w skali bezwzględnej (skala Kelvina)](./../g_fpodstawowa/wz-karta-7.png)
Wzór pozwala obliczyć zmianę temperatury w skali bezwzględnej. Jeżeli wynik z obliczeń ma wartość ujemną, to oznacza, że temperatura w danym zjawisku malała
ΔT- przedział temperatury
To- temperatura początkowa
Tk- temperatura końcowa
1K
kelwin
Wzór na przeliczanie temperatury ze skali Celsjusza na skalę Kelvina
![Wzór na przeliczanie temperatury ze skali Celsjusza na skalę Kelvina](./../g_fpodstawowa/wz-karta-8.png)
Wzór pozwala przeliczyć podaną temperaturę w stopniach Celsjusza na temperaturę w skali Kelvina
T- temperatura w skali Kelvina
t- temperatura w skali Celsjusza
273- współczynnik przeliczania
1K
kelwin
Wzór na przeliczanie temperatury ze skali Kelvina na skalę Celsjusza![Wzór na przeliczanie temperatury ze skali Kelvina na skalę Celsjusza](./../g_fpodstawowa/wz-karta-9.png)
Wzór pozwala przeliczyć podaną temperaturę w skali Kelvina na skalę Celsjusza
t- temperatura w skali Celsjusza
T- temperatura w skali Kelvina
273- współczynnik przeliczania
1° C
stopień Celsjusza
Wzór na przeliczanie temperatury ze skali Fahrenheita na skalę Celsjusza
![Wzór na przeliczanie temperatury ze skali Fahrenheita na skalę Celsjusza](./../g_fpodstawowa/wz-karta-10.png)
Wzór pozwala przeliczyć temperaturę podaną w skali Fahrenheita na temperaturę w skali Celsjusza
t- temperatura w skali Celsjusza
tF- temperatura w skali Fahrenheita
32 oraz 5/9 współczynniki liczbowe przeliczania
stopień Celsjusza
Wzór na przyrost objętości
![Wzór na przyrost objętości](./../g_fpodstawowa/wz-karta-11.png)
Wzór pozwala obliczyć przyrost objetości. Jeżeli otrzymany wynik jest ujemny, to oznacza, że objętości zmalała. Na przykład z widra wylano trochę wody
ΔV- przyrost objętości
Vk - objętość końcowa
Vp - objętość początkowa
1m3
metr sześcienny
Wzór na gęstość
![Wzór na gęstość](./../g_fpodstawowa/wz-karta-12.png)
Wzór pozwala obliczyć gęstość dowolnej substancji, której znamy masę oraz objętość
d- gęstość
m- masa
V- objętość
kg/m3
kilogram na metr sześcienny
Wzór na ciężar ciała
![Wzór na ciężar ciała](./../g_fpodstawowa/wz-karta-13.png)
Wzór pozwala obliczyć ciężar ciała gdy znamy jego masę oraz przyspieszenie grawitacyjne tuż przy powierzchni Ziemi lub innej dowolnej planety
F- ciężar
m- masa
g- przyspieszenie grawitacyjne (dla Ziemi g=9,81m/s2)
1N
niuton
Wzór na ciśnienie
![Wzór na ciśnienie](./../g_fpodstawowa/wz-karta-14.png)
Wzór pozwala obliczyć ciśnienie wywierane przez siłę parcia na wybraną powierzchnię
p- ciśnienie
F- siła parcia
S- powierzchnia
1pa
paskal
Wszystkie wzory z kinematyki (ruch jednostajny prostoliniowy oraz ruch jednostajnie zmienny)
Wzór na przemieszczenie (przesunięcie ciała)
![Wzór na przemieszczenie (przesunięcie ciała)](./../g_fpodstawowa/wz-karta-15.png)
Wzór pozwala obliczyć zmianę położenia ciała- czyli przemieszcenie ciała. Gdy przemieszczenie odbywa się po torze prostoliniowym, to przemieszczenie jest równe drodze przebytej przez ciało
s- droga
Δx- przemieszczenie
x k - położenie końcowe
x o - położenie początkowe
1m
metr
Wzór na drogę w ruchu jednostajnym prostoliniowym
![Wzór na drogę w ruchu jednostajnym prostoliniowym](./../g_fpodstawowa/wz-karta-16.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość przebytej drogi w ruchu jednostajnym prostoliniowym
s- droga
v- prędkość
t- czas ruchu
1m
metr
Wzór na prędkość w ruchu jednostajnym prostoliniowym
![Wzór na prędkość w ruchu jednostajnym prostoliniowym](./../g_fpodstawowa/wz-karta-17.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość prędkości w ruchu jednostajnym prostoliniowym
v- prędkość
s- droga
t- czas
1m/s
metr na sekundę
Wzór na czas trwania ruchu w ruchu jednostajnym prostoliniowym
![Wzór na czas trwania ruchu w ruchu jednostajnym prostoliniowym](./../g_fpodstawowa/wz-karta-18.png)
Wzór pozwala obliczyć czast trwania ruchu jednostajnego prostoliniowego
t- czas
s- droga
v- prędkość
1s
sekunda
Wzór na prędkość w ruchu jednostajnie przyspieszonym bez prędkości początkowej
![Wzór na prędkość w ruchu jednostajnie przyspieszonym bez prędkości początkowej](./../g_fpodstawowa/wz-karta-19.png)
Wzór pozwala obliczyć prędkość ciała w ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym gdy prędkość początkowa wynosi 0m/s
v- prędkość
a- przyspieszenie
t- czas
1m/s
metr na sekundę
Wzór na prędkość w ruchu jednostajnie przyspieszonym gdy prędkość początkowa jest większa od zera
![Wzór na prędkość w ruchu jednostajnie przyspieszonym gdy prędkość początkowa jest większa od zera](./../g_fpodstawowa/wz-karta-20.png)
Wzór pozwala obliczyć prędkość ciała w ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym gdy prędkość początkowa jest większa od 0m/s
v- prędkość
vo - prędkość początkowa
a- przyspieszenie
t- czas
1m/s
metr na sekundę
Wzór na prędkość w ruchu jednostajnie opóźnionym
![Wzór na prędkość w ruchu jednostajnie opóźnionym](./../g_fpodstawowa/wz-karta-21.png)
Wzór pozwala obliczyć prędkość ciała w ruchu jednostajnie opóźnionym prostoliniowym
v- prędkość
vo- prędkość początkowa
a- przyspieszenie
t- czas
1m/s
metr na sekundę
Wzór na przyspieszenie w ruchu jednostajnie przyspieszonym
![Wzór na przyspieszenie w ruchu jednostajnie przyspieszonym](./../g_fpodstawowa/wz-karta-22.png)
Wzór pozwala obliczyć przyspieszenie ciała w ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym
a- przyspieszenie
vk- prędkość końcowa
vo
- prędkość początkowa
1m/s2
metr na sekundę do kwadratu
Wzór na przyspieszenie w ruchu jednostajnie opóźnionym
![Wzór na przyspieszenie w ruchu jednostajnie opóźnionym](./../g_fpodstawowa/wz-karta-23.png)
Wzór pozwala obliczyć przyspieszenie w ruchu jednostajnie opóźnionym prostoliniowym. Obliczone przysieszenie jest przyspieszeniem hamowania
a- przyspieszenie
vo- prędkość początkowa
vk
- prędkość końcowa
1m/s2
metr na sekundę do kwadratu
Wzór na drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym
![Wzór na drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym](./../g_fpodstawowa/wz-karta-24.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość przebytej drogi w ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym
s- droga
a- przyspieszenie
t- czas ruchu
1m
metr
Wzór na drogę w ruchu jednostajnie opóźnionym, gdy prędkość końcowa wynosi 0m/s
![Wzór na drogę w ruchu jednostajnie opóźnionym, gdy prędkość końcowa wynosi 0](./../g_fpodstawowa/wz-karta-25.png)
Wzór pozwala obliczyć drogę w ruchu jednostajnie opóźnionym prostoliniowym gdy prędkość końcowa wynosi 0m/s. Co oznacz, że ciało się zatrzymało. Tak obliczona droga jest drogą hamowania
s- droga
vo- prędkość początkowa
t- czas ruchu (czas hamowania)
1m
metr
Wszystkie wzory z dynamiki oraz siły w przyrodzie
Wzór na siłę wynikającą z drugiej zasady dynamiki
![Wzór na siłę wynikającą z drugiej zasady dynamiki](./../g_fpodstawowa/wz-karta-26.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły, która działając na ciało o masie m nadała mu przyspieszenie o wartości a
F- siła
m- masa
a- przyspieszenie
1N
niuton
Wzór na siłę ciężkości
![Wzór na siłę ciężkości](./../g_fpodstawowa/wz-karta-27.png)
Wzór pozawla obliczyć siłę ciężkośći (ciężar ciałą), siłę z jaką Ziemia przyciąga ciało o mase m, siłę grawitacji
Fc- siła ciężkośći
m- masa
g- przyspieszenie grawitacyjne (9,81m/s2)
1N
niuton
Wzór na siłę sprężystości
![Wzór na siłę sprężystości](./../g_fpodstawowa/wz-karta-28.png)
Wzór pozwala obliczyć siłę sprężystośći na przykład rozciąganej sprężyny. Jeżeli z podanego wzoru obliczymy wartość bezwzględną siły, to mamy obliczoną wartość siły jaką musimy działać na sprężynę aby ją wydłużyć o Δx
Fs- siła sprężystoći
k- współczynnik sprężystości
Δx- wydłużenie
1N
niuton
Wzór na siłę tarcia statycznego
![Wzór na siłę tarcia statycznego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-29.png)
Wzór pozwala obliczyć maksymalną wartość siły tarcia statycznego
Ts- siła tarcia statycznego
fs- współczynnik tarcia statycznego
FN- siła nacisku
1N
niuton
Wzór na siłę tarcia kinetycznego
![Wzór na siłę tarcia kinetycznego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-30.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły tarcia kinetycznego
Tk- siła tarcia kinetycznego
fk- współczynnik tarcia kinetycznego
FN- siła nacisku
1N
niuton
Wzór na siłę parcia
![Wzór na siłę parcia](./../g_fpodstawowa/wz-karta-31.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły parcia
F- siła parcia
p- ciśnienie
S- powierzchnia
1N
niuton
Wzór na ciśnienie hydrostatyczne
![Wzór na ciśnienie hydrostatyczne](./../g_fpodstawowa/wz-karta-32.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość ciśnienia hydrostatycznego na podanej głębokości
p- ciśnienie hydrostatyczne
dc- gęstość cieczy
g- przyspieszenie grawitacyjne
h- głębokość
1pa
paskal
Wzór na siłę wyporu
![Wzór na siłę wyporu](./../g_fpodstawowa/wz-karta-33.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły wyporu działającej na ciało zanurzone w cieczy. Ta sama zależność pozwala obliczyć wartość siły wyporu działającej na ciało zanurzone w gazie, na przykład balon
Fw- siła wyporu
dc- gęstość cieczy
g- przyspieszenie grawitacyjne
Vzam- objętość części zanurzonej ciała
1N
niuton
Wzór na przekładnię sił wynikającą z prasy hydraulicznej![Wzór na przekładnię sił wynikającą z prasy hydraulicznej](./../g_fpodstawowa/wz-karta-34.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły działającej przy większym ramieniu prasy hydraulicznej
F2- siła przy większym ramieniu
S2- powierzchnia większego ramienia
F1- siła przy mniejszym ramieniu
S1- powierzchnia mniejszego ramienia
1N
niuton
Wzór na dźwignię dwustronną
![Wzór na dźwignię dwustronną](./../g_fpodstawowa/wz-karta-35.png)
Wzór pozwala obliczyć wartości sił działających na ramionach dźwigni dwustronnej lub długości ramion dźwigni
F1- siła w ramieniu krótszym
r1- długość ramienia krótszego
F2- siła w ramieniu dłuższym
r2- długość ramienia dłuższego
1N
niuton
Wzór na kołowrót
![Wzór na kołowrót](./../g_fpodstawowa/wz-karta-36.png)
Wzór pozwala obliczyć wartości sił działających na krążkach kołowrotu lub długości promieni krążków
F1- siła w mniejszym krążku
r1- promień mniejszego krążka
F2- siła w większym krążku
r2- promień większego krążka
1N
niuton
Wzór na siłę oddziaływania grawitacyjnego
![Wzór na siłę oddziaływania grawitacyjnego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-37.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły oddziaływania grawitacyjnego pomiędzy na przykład planetą o masie M a ciałem o masie m
F- siła oddziaływania grawitacyjnego
G- stała grawitacji
M- masa źródła pola grawitacyjnego
m- masa umieszczona w polu źródła
r- odległość pomiędzy masami M i m
1N
niuton
Wzór na siłę oddziaływania elektrycznego (wzór na siłę Coulomba)
![Wzór na siłę oddziaływania elektrycznego (wzór na siłę Coulomba)](./../g_fpodstawowa/wz-karta-38.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły oddziaływania elektrycznego pomiędzy dwoma ładunkami elektrycznymi
F- siła oddziaływania elektrycznego
k- stała elektryczna
q1 i q2- ładunki elektryczne
r- odległość pomiędzy ładunkami
1N
niuton
Wzór na siłę magnetyczną (wzór na siłę Lorentza)
![Wzór na siłę magnetyczną](./../g_fpodstawowa/wz-karta-39.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły oddziaływania magnetycznego, gdy kąt pomiędzy prędkością naładowanego elektrycznie ciała, a wektorem indukcji magnetycznej wynosi 90 stopni
F- siła magnetyczna (siła Lorentza)
q- ładunek elektryczny
v- prędkość ładunku elektrycznego
B- indukcja magnetyczna
1N
niuton
Wzór na siłę elektromagnetyczną
![Wzór na siłę elektromagnetyczną](./../g_fpodstawowa/wz-karta-40.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły oddziaływania pola magnetycznego z przewodnikiem, przez który płynie prąd elektryczny, gdy kąt pomiędzy długością przewodnika, a wektorem indukcji magnetycznej wynosi 90 stopni
F- siła elektromagnetyczna
I- natężenie prądu elektrycznego
l- długość przewodnika
B- indukcja magnetyczna
1N
niuton
Wszystkie wzory z działu praca, moc, energia mechaniczna
Wzór na pracę (wzór na pracę mechaniczną)
![Wzór na pracę (wzór na pracę mechaniczną)](./../g_fpodstawowa/wz-karta-41.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość pracy wykonanej przez siłę F podczas przesunięcia ciała na drodze s
W- praca
F- siła
s- droga
1J
dżul
Wzór na moc
![Wzór na moc](./../g_fpodstawowa/wz-karta-42.png)
Wzór pozwala obliczyć moc urządzenia
Niekiedy wzór określany jest wzorem na szybkość wykonywania pracy
P- moc
W- praca
t- czas
1W
wat
Wzór na zmianę energii mechanicznej
![Wzór na zmianę energii mechanicznej](./../g_fpodstawowa/wz-karta-43.png)
Wzór pozwala obliczyć zmianę energii układu, gdy układ wykonał pracę lub nad układem wykonano pracę.
Określa również zdolność układu do wykonania pracy
ΔE- zmiana energii
W- praca
1J
dżul
Wzór na energię potencjalną grawitacji
![Wzór na energię potencjalną grawitacji](./../g_fpodstawowa/wz-karta-44.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość energii potencjalnej grawitacji dla ciała wyniesionego na daną wysokość
Ep- energia potencjalna grawitacji
m- masa ciała
g- przyspieszenie grawitacyjne
h- wysokość
1J
dżul
Wzór na energię kinetyczną
![Wzór na energię kinetyczną](./../g_fpodstawowa/wz-karta-45.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość energii kinetycznej ciała rozpędzonego do zadanej prędkości
Ek- energia kinetyczna
m- masa
v- prędkość
1J
dżul
Wzór na zasadę zachowania energii mechanicznej
![Wzór na zasadę zachowania energii mechanicznej](./../g_fpodstawowa/wz-karta-49.png)
Wzór pozwala prześledzić zmianę jednej formy energii w drugą formę energii
m- masa
g- przyspieszenie grawitacyjne
h- wysokość
v- prędkość
brak
Wzór na sprawność maszyn (wyrażony przez energię dostarczoną)
![Wzór na sprawność maszyn (wyrażony przez energię dostarczoną)](./../g_fpodstawowa/wz-karta-46.png)
Wzór pozwala obliczyć sprawność układu jeżeli znamy pracę użyteczną otrzymaną z układu oraz wartość energii dostarczonej do układu
n- sprawność
Wu- praca użyteczna
Ed-energia dostarczona
1%
procent
Wzór na sprawność maszyn (wyrażony przez pracę dostarczoną)
![Wzór na sprawność maszyn (wyrażony przez pracę dostarczoną)](./../g_fpodstawowa/wz-karta-47.png)
Wzór pozwala obliczyć sprawność układu jeżeli znamy pracę użyteczną otrzymaną z układu oraz wartość pracy dostarczonej do układu (wykonanej nad układem)
n- sprawność
Wu- praca użyteczna
Wd-praca dostarczona
1%
procent
Wzór na sprawność maszyn wyrażony przez moc
![Wzór na sprawność maszyn wyrażony przez moc](./../g_fpodstawowa/wz-karta-48.png)
Wzór pozwala obliczyć sprawność układu jeżeli znamy moc użyteczną otrzymaną z układu oraz wartość mocy dostarczonej do układu
n- sprawność
Pu- moc użyteczna
Pd-moc dostarczona
1%
procent
Wszystkie wzory z działu: Przemiany energii w zjawiskach cieplnych
Wzór na pierwszą zasadę termodynamiki
![wzór na pierwszą zasadę termodynamiki](./../g_fpodstawowa/wz-karta-50.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość zmiany energii wewnętrznej układu poprzez wykonanie parcy lub przez przekazanie ciepła, albo przez równoczesne wykonanie pracy nad układem lub przez układ i przekazanie ciepła do układu lub z układu
W- praca
Q- ciepło
1J
dżul
Wzór na ciepło przekazywane przy zmianie temperatury
![Wzór na ciepło przekazywane przy zmainie temperatury](./../g_fpodstawowa/wz-karta-51.png)
Pozwala obliczyć wartość ciepła przekazywanego w wyniku różnicy temperatury
Q- ciepło przekazane
m- masa ciała
cw- ciepło właściwe
ΔT- zmiana temperatury w skali Kelvina
1J
dżul
Wzór na ciepło właściwe
![Wzór na ciepło właściwe](./../g_fpodstawowa/wz-karta-52.png)
Pozwala obliczyć ile ciepła należy dostarczyć (oddać), aby ogrzać (oziębić) 1kg substancji o 1K
cw- ciepło właściwe
Q- ciepło
m- masa
ΔT- różnica temperatury
1J/(kg⋅K)
dżul przez kilogram razy kelwin
Wzór na ciepło topnienia
![Wzór na ciepło topnienia](./../g_fpodstawowa/wz-karta-53.png)
Wzór pozwala obliczyć ile ciepła należy dostarczyć aby stopić substancję o zadanej masie
Dla tej samej substancji ciepło topnienia jest rónwne ciepłu krzepnięcia
ct- ciepło topnienia
Q- ciepło
m- masa
1J/kg
dżul przez kilogram
Wzór na ciepło krzepnięcia
![Wzór na ciepło krzepnięcia](./../g_fpodstawowa/wz-karta-54.png)
Wzór pozwala obliczyć ile ciepła należy dostarczyć aby substancja o zadanej masie skrzepła
Dla tej samej substancji ciepło krzepnięcia jest rónwne ciepłu topnienia
ck- ciepło krzepnięciaa
Q- ciepło
m- masa
1J/kg
dżul przez kilogram
Wzór na zmianę energii wewnętrznej w procesie topnienia
![Wzór na zmianę energii wewnętrznej w procesie topnienie](./../g_fpodstawowa/wz-karta-55.png)
Wzór pozwala obliczyć wartośc zmiany energi wewnętrznej substancji w trakci eprocesu topnienia
ΔE- zmiana energii wewnętrznej
Q- ciepło
ct- ciepło topnienia
m- masa
1J
dżul
Wzór na zmianę energii wewnętrznej w procesie krzepnięcia
![Wzór na zmianę energii wewnętrznej w procesie krzepnięcia](./../g_fpodstawowa/wz-karta-56.png)
Wzór pozwala obliczyć wartośc zmiany energi wewnętrznej substancji w trakci eprocesu krzepnięcia
ΔE- zmiana energii wewnętrznej
Q- ciepło
ck- ciepło krzepnięcia
m- masa
1J
dżul
Wzór na ciepło parowania
![Wzór na ciepło parowania](./../g_fpodstawowa/wz-karta-57.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość ciepła potrzebnego do odparowania substancji o zadanej masie
Q- ciepło
cp- ciepło parowania
m- masa
1J
dżul
Wzór na ciepło skraplania
![Wzór na ciepło skraplania](./../g_fpodstawowa/wz-karta-58.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość ciepła potrzebnego do skrolenia substancji o zadanej masie
Q- ciepło
cs- ciepło skraplania
m- masa
1J
dżul
Wzór na bilans cieplny
![Wzór na bilans cieplny](./../g_fpodstawowa/wz-karta-59.png)
Wzór pozwala oszacować wartość ciepła wymienionego w trakcie procesów termicznych dla kilku ciał tworzących układ pomiarowy
Q1- ciepło oddane przez ciało nr 1
Q2- ciepło oddane przez ciało nr 2
Q3- ciepło pobrane przez ciało nr 3
Q4- ciepło pobrane przez ciało nr 4
1J
dżul
Wzory z działu drgania i fale
Wzór na częstotliwość drgań
![Wzór na częstotliwość drgań](./../g_fpodstawowa/wz-karta-60.png)
Wzór pozwala obliczyć częstotliwośc drgań na podstawie znajomości czasu drgań i ilości wykonanych w tym czasie drgań
f- częstotliwość
n- ilość drgań
t- czas drgań
1Hz
herc
Wzór na związek częstotliwości z okresem drgań
![Wzór na związek częstotliwości z okresem drgań](./../g_fpodstawowa/wz-karta-61.png)
Wzór pozwala obliczyć częstotliwość drgań gdy podany jest okres tych drgań
f- częstotliwość
T- okres
1Hz
herc
Wzór na okres drgań wahadła wyrażony przez ilość drgań
![Wzór na okres drgań wahadła wyrażony przez ilość drgań](./../g_fpodstawowa/wz-karta-62.png)
Wzór pozwala obliczyć okres drgań wahadła gdy znany jest czas wykonywania n drgań
T- okres
t- czas wykonywania drgań
n- ilość drgań
1s
sekunda
Wzór na okres drgań wahadła wyrażony przez długość wahadła
![Wzór na okres drgań wahadła wyrażony przez długość wahadła](./../g_fpodstawowa/wz-karta-63.png)
Wzór pozwala obliczyć okres drgań wahadła matematycznego gdy znamy jego długość oraz przyspieszenie grawitacyjne
T- okres
l- długość wahadłą
g- przyspieszenie grawitacyjne
1s
sekunda
Wzór na długość fali wyrażony przez okres fali
![Wzór na długość fali wyrażony przez okres fali](./../g_fpodstawowa/wz-karta-64.png)
Wzór pozwala obliczyć długośc fali gdy podana jest prędkość rozchodzenia się fali oraz okres fali
λ- długość fali
v- prędkość fali
T- okres fali
1m
metr
Wzór na długość fali wyrażony przez częstotliwość fali
![Wzór na długość fali wyrażony przez częstotliwość fali](./../g_fpodstawowa/wz-karta-65.png)
Wzór pozwala obliczyć długośc fali gdy podana jest prędkość rozchodzenia się fali oraz częstotliwość fali
λ- długość fali
v- prędkość fali
f- częstotliwość fali
1m
metr
Wzory z działu elektryczność statyczna (elektrostatyka) i prąd elektryczny
Wzór na siłę oddziaływania elektrostatycznego
![Wzór na siłę oddziaływania elektrostatycznego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-66.png)
Wzór pozwala obliczyć siłę wzajemnego oddziaływania dwóch ciał naelektryzowanych ładunkiem elektrycznym
Wzór jest matematycznym zapisem prawa Coulomba
F- siła elektrostatyczna
k- współczynnik proporcjonalności
q1- ładunek elektryczny
q2- ładunek elektryczny
r- odległość pomiędzy ładunkami
1N
niuton
Wzór na napięcie elektryczne
![Wzór na napięcie elektryczne](./../g_fpodstawowa/wz-karta-67.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość napięci aelektrycznego pomiędzy punktami A i B.
Zależność ta jest również wartością różnicy potencjałów elektrycznych pomiędzy punktem A i B
UAB- napięcie elektryczne
WA→B- wartość pracy potrzebnej na przesunięcie ładunku elektrycznego z punktu A do B
q- ładunek elektryczny
1J
dżul
Wzór na natężenie prądu elektrycznego
![Wzór na natężenie prądu elektrycznego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-68.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość natężenia prędu elektrycznego
I- natężenie prądu
q- ładunek elektryczny
t- czas przepływu łądunku elektrycznego
1A
amper
Wzór na napięcie wynikający z prawa Ohma
![Wzór na napięcie wynikający z prawa Ohma](./../g_fpodstawowa/wz-karta-69.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość napięcia na elemencie obwodu elektrycznego
U- napięciew
R- opór elektryczny
I- natężenie prądu elektrycznego
1V
wolt
Wzór na opór elektryczny odcinak obwodu
![Wzór na opór elektryczny odcinak obwodu](./../g_fpodstawowa/wz-karta-70.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość oporu elektrycznego odcinka obwodu
Wzór jest równocześnie zapisem prawa Ohma
R- oprór elktryczny
U- napięcie
I- natężenie prądu
1Ω
om
Wzór na opór zastępczy połączenia szeregowego
![Wzór na opór zastępczy połączenia szeregowego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-71.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość oporu zastępczego dla połączenia szeregowego odbiorników energii elektrycznej
Rz-opór zastępczy
R1, R2, R3- kolejne opory odbiorników energii elektrycznej
1Ω
om
Wzór na odwrotność oporu zastępczego połączenia równoległego
![Wzór na odwrotność oporu zastępczego połączenia równoległego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-72.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość odwrotności oporu elektrycznego połączenia równoległego odbiorników energii elektrycznej
Rz-opór zastępczy
R1, R2, R3- kolejne opory odbiorników energii elektrycznej
1/Ω
jeden przez om
Wzór wynikający z I prawa Kirchhoffa
![Wzór wynikający z I prawa Kirchhoffa](./../g_fpodstawowa/wz-karta-73.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość natężenia prądu elektrycznego wpływającego do węzła sieci elektrycznej
I, I1, I2, I3- kolejne natężania pradów elektrycznych
1A
amper
Wzór na pracę prądu elektrycznego
![Wzór na pracę prądu elektrycznego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-74.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość pracy wykonanej przez prąd elektryczny
W- praca
U- napięcie
I- natężenie prądu
t- czas
1J
dżul
Wzór na moc odbiornika energii elektrycznej
![Wzór na moc odbiornika energii elektrycznej](./../g_fpodstawowa/wz-karta-75.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość mocy wydzielonej na odbiorniku energii elektrycznej
P- moc
U- napięcie
I- natężenie
1W
wat
Wzory z działu pole magnetyczne
Wzór na siłę elektrodynamiczną
![Wzór na siłę elektrodynamiczną](./../g_fpodstawowa/wz-karta-76.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość siły elektrodynamicznej działającej na przewodnik z prądem elektrycznym umieszczony w polu magnetycznym
F- siła elektrodynamiczna
I- natężenie prądu elektrycznego
l- długość przewodnika
B- indukcja magnetyczna
1N
niuton
Wzór na przekładnię transformatora
![Wzór na przekładnię transformatora](./../g_fpodstawowa/wz-karta-77.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość zmiany napiecia lub natężani apradu elektrycznego w uzwojeniach transformatora
U2- napięcie w uzwojeniu wtórnym
U1- napięcie w uzwojeniu pierwotnym
z2- ilość zwojów w uzwojeniu wtórnym
z1- ilość zwojów w uzwojeniu pierwotnym
I2- natężenie prądu w uzwojeniu wtórnym
I1- natężenie prądu w uzwojeniu pierwotnym
brak
Wzór na długość fali elektromagnetycznej
![Wzór na długość fali elektromagnetycznej](./../g_fpodstawowa/wz-karta-78.png)
Wzór pozwala obliczyć długość fali elektromagnetycznej
λ- długość fali elektromagnetycznej
c- prędkość światła
f- częstotliwość fali elektromagnetycznej
1m
metr
Wzory z działu optyka
Wzór na powiększenie obrazu wyrażony przez wysokość obrazu
![Wzór na powiększenie obrazu wyrażony przez wysokość obrazu](./../g_fpodstawowa/wz-karta-79.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość powiększenia obrazu przedmiotu uzyskanego przy zastosowaniu układu optycznego jeżeli znana jest wysokość przedmiotu i obrazu
p- powiększenie
h2- wysokość obrazu
h1- wysokość przedmiotu
brak
Wzór na powiększenie obrazu wyrażony przez odległość obrazu
![Wzór na powiększenie obrazu wyrażony przez odległość obrazu](./../g_fpodstawowa/wz-karta-80.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość powiększenia obrazu przedmiotu uzyskanego przy zastosowaniu układu optycznego jeżeli znana jest odległość przedmiotu i obrazu od układu optycznego
p- powiększenie
y- odległość obrazu od układu optycznego
x- odległość przedmiotu od układu optycznego
brak
Wzór na ognisko zwierciadła sferycznego
![Wzór na ognisko zwierciadła sferycznego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-81.png)
Wzór pozwala obliczyć wartość ogniska zwierciadła sferycznego
f- ogniskowa zwierciadła
R- promień krzywizny zwierciadła
1m
metr
Równanie zwierciadła sferycznego
![Równanie zwierciadła sferycznego](./../g_fpodstawowa/wz-karta-82.png)
Wzór pozwala ustalić wzajemne zależności w zwierciadle sferycznym pomiędzy promieniem, odległością przedmiotu i obrazu od zwierciadła
x- odległość przedmiotu
y- odległość obrazu
R- promień krzywizny zwierciadła
brak
Wzór na zdolność skupiającą soczewki
![Wzór na zdolność skupiającą soczewki](./../g_fpodstawowa/wz-karta-83.png)
Wzór pozwala obliczyć zdolnośc skupiającą soczewki
Z- zdolnośc skupiająca
f- ogniskowa soczewki
1D
dioptria